بازگشت به سنت‌های اصیل؛احیای صله ارحام برای تقویت همبستگی اجتماعی

در دنیای امروز، صله ارحام که در گذشته نقش مهمی در انسجام جامعه داشت، به فراموشی سپرده شده است. احیای این سنت‌ها می‌تواند روابط خانوادگی را تقویت کرده و به ایجاد جامعه‌ای سالم‌تر و متحدتر کمک کند.

پایگاه خبری به وقت مطالبه| مهیلا عباس پور/ در گذشته، جامعه ایرانی به‌دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود، روابط انسانی غنی و شایسته‌ای داشت که آن را از دیگر جوامع متمایز می‌کرد. یکی از این ویژگی‌ها، انسجام خانوادگی و وحدت جمعی در سطوح مختلف اجتماعی بود که به‌ویژه در سطح محله‌ها و روستاها نمود پیدا می‌کرد. این انسجام و همبستگی، که از طریق صله ارحام و کمک به یکدیگر تحقق می‌یافت، به نوعی روحیه‌ای مشترک و یگانگی را در میان مردم ایجاد می‌کرد.

زمانی که اسلام وارد ایران شد، آموزه‌های دینی آن نیز بر اهمیت صله ارحام و ارتباطات انسانی تأکید داشت و بر لزوم توجه به روابط خانوادگی و اجتماعی، به‌ویژه در میان مسلمانان، تأکید می‌کرد. در واقع، دین اسلام صله رحم را نه‌فقط یک سنت بلکه یکی از ارکان مهم اجتماعی می‌داند. پیامبر گرامی اسلام در این‌باره می‌فرماید: «صله رحم جزء دین ماست، هرچند که در این مسیر سختی‌ها و فاصله‌ها زیاد باشد.» این تأکیدات به‌خوبی نشان‌دهنده اهمیت ارتباطات انسانی در جوامع اسلامی است.

در دنیای امروز، متأسفانه این سنت‌های ارزشمند در زندگی‌های امروزی به فراموشی سپرده شده‌اند و به‌ویژه در برخی از مناسبت‌های مهم اجتماعی مانند عید نوروز یا مراسم‌های عزا و عروسی، ارتباطات خانوادگی کمرنگ‌تر شده است. دیگر مانند گذشته خبری از نشست‌های شبانه خانوادگی نیست؛ جلسات کوتاه و صمیمانه‌ای که در آن اعضای خانواده از یکدیگر خبر می‌گرفتند و شور و نشاطی خاص در میان آنها جریان داشت. به‌جای این روابط حضوری، حالا فضای دیجیتال و شبکه‌های اجتماعی جایگزین شده است، اما این رسانه‌ها به‌هیچ‌وجه نمی‌توانند جایگزین ارتباطات صمیمی و بی‌ریای گذشته شوند.

در این شرایط، افکار و احساسات بسیاری از اعضای خانواده از یکدیگر پنهان می‌ماند و این فاصله‌ها و بی‌تفاوتی‌ها ممکن است در آینده به بحران‌های هویتی و اجتماعی منجر شود. اما اگر جامعه دوباره به‌سوی تقویت روابط انسانی و بازگشت به سنت‌های ارزشمند و مثبت گذشته حرکت کند، می‌تواند زمینه‌ساز اتحاد و همدلی در سطح خانوادگی و اجتماعی باشد و بر سلامت روانی و فکری افراد تأثیرات مثبتی داشته باشد.

در نهایت، تقویت صله ارحام می‌تواند منجر به رشد و پیشرفت جامعه‌ای سالم‌تر و با هویت‌تر شود. زمانی که پیوندها و روابط انسانی در کانون خانواده و جامعه تقویت شوند، در نهایت این همبستگی به عزت، سربلندی و پیروزی ملی خواهد انجامید. بنابراین، بازگرداندن این سنت‌های اصیل و تاثیرگذار به زندگی روزمره‌مان می‌تواند نقشی بس مهم در حفظ انسجام و همدلی اجتماعی ایفا کند.